Fyrirgefðu Björgólfur

Björgólfur Thor Björgólfsson biður Íslendinga afsökunar á slakri frammistöðu sinni á árunum fyrir hrun, en á þeim tíma taldi hann sig snjallastan Íslenskra banka- og útrásarbófa, enda á lista yfir ríkustu menn veraldar.

Í grein sinni segir Björgólfur, að eigna og skuldabólan hafi hvergi risið hærra en á Íslandi og hrunið hafi afhjúpað veikleika gjaldmiðilsins og efnahagslífsins.  Síðan segir hann:  "Gallarnir eru svo augljósir og djúpstæðir að dapurlegt er að heyra menn halda því fram að allt sem að þeim sneri hafi verið í allra besta lagi. Ekkert hafi mátt gera betur. Slíkar yfirlýsingar í rústunum miðjum bera vott um sama ábyrgðarleysið og leiddi til hrunsins.“

Með þessum orðum virðist Björgólfur vera að snupra þá ráðherra, þingmenn og opinberu starfsmenn, sem í yfirheyrslum hjá Rannsóknarnefnd Alþingis töldu sig ekki bera ábyrgð á hruninu, en þá vaknar sú spurning hvort afsökunarbeiðni Björgólfs sé einlæg og hvort hann sjái sína eigin ábyrgð í réttu ljósi.

Kjarninn í afsökunarbeiðninni virðist vera þessi:  "Ég bið ykkur afsökunar á andvaraleysi gagnvart þeim hættumerkjum sem hrönnuðust upp. Ég biðst afsökunar á að hafa ekki auðnast að fylgja hugboði mínu þegar ég þó kom auga á hættuna. Ég bið ykkur afsökunar.“

Vonandi fyrirgefur Björgólfur Thor, þó þetta verði ekki tekið sem einlæg iðrun og afsökunarbeiðni fyrir hans þátt, sem geranda og stórs ábyrgðaraðila að hruninu sjálfu. 

Hans hlutur var stærri og meiri en eingöngu andvaraleysi.

Björgólfur biðst afsökunar

Kemur Sjónvarpið þessu á Wickileaks?

Stríð eru skelfileg og bitna verst á óbreyttum borgurum, sem þurfa að þola allar þær hörmungar sem þeim fylgja og oft eru afleiðingar bardaga, sérstaklega í bardögum innan fjölmennra borga, eru iðulega þær, að fjöldi saklausra borgara lætur lífið vegna skothríðar eða sprengjuregns.

Eftir Íraksstríðið hefur geysað hálfgerð borgarastyrjöld milli innlendra trúarhópa og því hafa Bandaríkjamenn ekki getað kallað her sinn heim úr landinu, þar sem hann er nú að aðstoða innlend yfirvöld við að halda uppi lögum og reglum í landinu.  Ekki er sá her saklausari en aðrir af því að drepa almenna borgara og gera ótal mistök þegar þeir telja sig eiga í höggi við hryðjuverkamenn, enda þekkjast þeir illa frá öðrum, nema af vopnunum og reyndar sjást þau sjaldnast, því oftast er um sjálfsmorðssprengjumenn og konur að ræða, sem myrða tugi og hundruð manna, um leið og þeir sprengja sjálfa sig í loft upp.

Nú berast fréttir af því að pakistanski herinn hafi orðið tugum óbreyttra borgara að bana í sprengjuárás á Talibana í afskekktu þorpi í Pakistan.  Alltaf eru þessar fréttir jafn skelfilegar, en ekki er gert mikið úr þeim í fjölmiðlum, nema Bandaríkjamenn eigi hlut að máli, en þá fer heimspressan yfirleitt algerlega á hvolf, enda eðlilegt að gera meiri kröfu til þeirra en annarra.

Sjónvarpið íslenska aðstoðaði við að koma myndbandi á Wickileaks af skotárás Bandaríkjamanna á ætlaða óvini í Bagdad fyrir skömmu og sendi fréttamann á staðinn til að ræða við aðstandendur fórnarlambanna og var það bæði fróðleg frásögn og sorgleg um leið.  Aldrei hefur Sjónvarpinu þó dottið í hug að senda fréttalið, hvorki til Íraks eða annarra landa, þegar aðrir fremja sambærileg voðaverk.

Nú er spurning hvort Sjónvarpið sendir ekki töku- og fréttalið til Pakistan, til þess að sýna okkur hvernig fólkinu þar líður eftir þessa árás og hvernig það mun geta tekist á við lífið í framhaldinu.

Ekki væri verra að fá myndir af árásinni, afleiðingum hennar og ferð sjónvarpsmanna á Wickileaks.

Saklausir borgarar sagðir hafa fallið í árásum

Bankastjórarugl

Eftir Sigurjóni Árnasyni, fyrrum bankastjóra Landsbankans, er eftirfarandi haft í tengslum við húsnæðislán bankanna:  „En hvað áttirðu að gera? Þegar kerfið er hannað þannig að ef þú ferð í viðskipti þá ertu læstur næstu 40 ár. Hvað áttu að gera? Og þú bara ferð út í vitleysuna líka. Og ég var alltaf hissa á að Moody‘s sögðu ekki við mann: Eruð þið klikkaðir? Ég var alltaf að vona að þeir mundu setja eitthvert vit í galskapinn.“

Þessi yfirlýsing bankastjórans er með algerum ólíkindum, því hann segist hafa vitað fullvel, að húsnæðislán bankanna væru tóm vitleysa, væntanlega vegna þess að þeir voru að taka nokkurra mánaða lán sjálfir og endurlána þau svo til allt að fjörutíu ára.  Einnig segir hann að hann hafi alltaf verið að vonast til að matsfyrirtækið Moody's hefði vit fyrir bankamönnunum og kæmi einhverju viti í galskapinn.

Þetta er einnig athyglisvert í ljósi þess að hann vissi líka hvað erlendu lánin væru stórhættuleg fólki, eða eins og hann saði sjálfur:   „En samt gerðist það af því að eftirspurnin var orðin svo gríðarleg. Þegar fólk er að kvarta yfir að það hafi fengið erlend lán og að þeim hafi verið otað að þeim, það er haugalygi“.

Fyrst Sigurjón vildi láta Moody's hafa vit fyrir bönkunum vegna húsnæðislánanna, því höfðu bankarnir ekki vit á því að bjóða alls ekki upp á erlend lán til fólks með tekjur í krónum?

Fyrst enginn hafði vit fyrir Sigurjóni og félögum, og þeir gerðu sér grein fyrir heimsku sinni, áttu þeir að beita því litla viti sem þeir höfðu, til að yfirgefa stóla sína og láta þá eftir til hæfari manna.

Húsnæðislánin voru „tómt rugl"

Landsdómur verður varla kallaður saman

Samkvæmt lögum um ráðherraábyrgð, sjá hérna skal stefna ráðherrum fyrir Landsdóm hafi ráðherra brotið gegn þeim og þá aðallega vegna þrenns konar brota á lögunum, en þau eru:

• Ef hann brýtur gegn stjórnskipunarlögum landsins (stjórnarskránni)
• Ef hann brýtur gegn öðrum lögum
• Ef hann misbeitir stórlega valdi sínu eða framkvæmir nokkuð eða veldur því að framkvæmt sé nokkuð sem stofnar heill ríkisins í fyrirsjáanlega hættu.

Í tilefni af rannsóknarskýrslunni hlýtur helst að koma til álita þriðji liðurinn hér að ofan, en þar er fjallað um atriði þar sem ráherra "stofnar heill ríkisins í fyrirsjáanlega hættu", en það hlýtur að vera meira en lítið vafamál, að hægt verði að heimfæra aðgerðir og aðgerðaleysi ráðherranna vegna þeirra atriða, sem skýrsluhöfundar telja þá hafa brugðist, geti flokkast undir að "stofna heill ríkisins í hættu".

Lögin eru frá 1963 og á þeim tíma hefur örugglega enginn verið að hugsa um bankahrun, heldur er miklu líklegra að verið sé að vitna til hreinna landráða í þágu annarra ríkja.  Landsdómur hefur aldrei verið kallaður saman frá stofnun hans árið 1904 og hafa þó oft komið upp efnahagskreppur, sem hafa verið meira á ábyrgð stjórnvalda en sú, sem nú er við að glíma.

Niðurstöðu nefndarinnar verður beðið með óþreyju, en dómstóll götunnar verður örugglega fljótari að kveða upp úr um málið, án þess að taka tillit til varna eða málsbóta.

 

Landsdómur kallaður saman?

Verkefni hlaðast á Sérstakan saksóknara

Rannsóknarnefnd Alþingis sendi fjölda ábendinga til ríkissaksóknara um mál sem upp komu við rannsókn nefndarinnar á aðdraganda bankahrunsins, þar sem nefndin bendir á fjölda atriða, þar sem hún telur lög hafa verið brotin á alvarlegan hátt.

Þetta eru atriði, sem snerta stjórnendur bankanna, eigenda þeirra og helstu skuldunauta bankanna, sem í flestum tilfellum er sami aðilinn, þ.e. eigendur bankanna tóku sér allt það fé í bönkunum, sem þeir komust yfir og til að fela lögbrotin voru notuð hundruð skúffufyrirtækja, skráð innanlands og utan.

Stærstu skúrkarnir eru Jón Ásgeir í Bónus, Pálmi í Iceland Express, Björgólfsfeðgar, Wernerbræður, Ólafur Ólafsson, Bakkabræður o.fl., ásamt stórum hópi stjórnenda í bönkunum.  Jón Ásgeir var langstærsti einstaki fjármunakraflarinn, því Björgólfsfeðgar, sem voru næststórtækastir voru aðeins hálfdrættingar á við hann og nam þó sjálftaka þeirra nærri fimmhundruðmilljörðum króna.

Eftir því sem sjá má af umfjöllun um skýrslu rannsóknarnefndarinnar hefur ekki einu sinni hvarflað að þessum görpum að fara að lögum um fjármálafyrirtæki, heldur hefur allt verið gert til að fara í kringum þau til að raka fé í eigin vasa eigenda og stjórnenda bankanna og greinilegt að þeim þótti lítið til koma, ef ekki rann a.m.k. einn milljarður í vasann í hvert sinn sem einhverjir fjármálagerningar voru settir á svið milli bankanna og fyrirtækja eigendanna.

Eins og oft áður sökkva fjölmiðlar sér í smærri málin og láta þau stærri vera, eins og tilfellið er ennþá a.m.k. með skýrslu rannsóknarnefndarinnar.  Kannski er þetta viljandi gert, til þess að treina sér fréttaefnið fram á sumarið.

Grunur um lögbrot í fjölda tilvika

Röðin komin að sjálfum sökudólgunum

Umfjöllun allra fréttamiðla dagsins hafa nánast eingöngu snúist um aðgerðir og aðgerðaleysi opinberra aðila í aðdraganda bankahrunsins, en það voru alls ekki þessir aðilar sem orsökuðu hrunið, heldur glæpaklíkurnar, sem áttu og stjórnuðu bönkunum og helstu fyrirtækjunum, sem bankarnir lánuðu til, enda virðist allt bankakerfið hafa verið rekið í þágu örfárra einstaklinga.

Ekki er annað að sjá, en þessar glæpaklíkur hafi aðeins látið eigin hagsmuni ráða við allan rekstur bankanna, ef rekstur skyldi kalla, því eftir því sem meira kemur fram um þessa glæpastarfsemi, því ótrúlegri verða þær ósvífnu aðferðir, sem þessir náungar beittu til að raka fé í eigin vasa.

Umfjöllun fjölmiðlanna hlýtur núna að fara að beinast að aðalatriðum málsins og þeir fari að skýra betur út helstu niðurstöður skýrslunnar um hina raunverulegu gerendur í hruninu og hvað skýrsluhöfundar hafa að segja um ósvífni þeirra við að ræna bankana innanfrá.

Frásagnir fjölmiðlanna næstu daga munu verða á við svæsnustu glæpareifara.

Munurinn er auðvitað sá, að þetta munu verða sannar glæpasögur.

 

Sprenging í útlánum til FL og Baugs eftir stjórnarskiptin í Glitni

Gervimaður í útlöndum fékk gífurlegar arðgreiðslur frá gervifyrirtækjum á Íslandi

Með því að fylgjast með umfjöllun um skýrslu rannsóknarnefndarinnar og lestri allra úrdrátta úr henni, sem birst hafa á netinu, kemur æ betur í ljós hvílíkar glæpaklíkur stjórnuðu nánast öllu fjármálalífi landsins í mörg ár og tók þó steininn úr þegar Bónusveldið og "viðskiptafélagar" náðu undirtökum í Glitni á árinu 2007.

Öllum bönkunum var stjórnað af glæpamönnum, sem rökuðu til sjálfra sín tugmilljörðum króna í arðgreiðslur, viðskiptaþóknanir, bónusa og annarar sjálftöku af öllu tagi.  Í Landsbankanum voru það Björgólfsfeðgar, í Kaupþingi Ólafur Ólafsson, Hreiðar Már og Sigurður Einarsson og þeirra kumpánar og í Glitni Bónusveldið og félagar, sem virðast hafa verið einna stórtækasta glæpaklíkan.

Í ljós hefur komið að þessir garpar hafa greitt sjálfum sér og félögum sínum tugi milljarða í arðgreiðslur út úr gervifyrirtækjum sínum, sem öll voru fjármögnuð af bönkum þeirra með hreinum lögbrotum og öðrum sýndargerningum.

Sannarlega voru þetta glæpaklíkur, sem greiddu "gervimanni í útlöndum" tugmilljarða arð úr gervifyrirtækjum á Íslandi.

„Gervimaður í útlöndum“ fær arð

Fyrstu viðbrögð eftir kynningu skýrslunnar

Við áhorf og hlustun á fréttamannafund Rannsóknarnefndar Alþingis og Siðgæðisnefndarinnar virðist vera hægt að draga eftirfarandi ályktanir af henni:

Bönkunum og helstu fyrirtækjum landsins var stjórnað af nokkrum glæpaklíkum með einbeittan brotavilja, sem beindist aðallega að því að skara eld að eigin köku og undandrætti fjármuna á eigin bankareikninga í skattaskjólum. 

Stjórnvöld voru allt of veikburða til að þora að leggja í baráttu við glæpaklíkurnar, ráðherrar og starfsfólk stjórnsýslunnar ætluðust til að einhver annar en það sjálft ætti að móta tillögur um varniráætlanir og þess vegna var ekkert aðhafst.

Fjármálaefitlitið var undirmannað og illa skipað og hafði ekki þekkingu né getu til að gagnrýna endurskoðaða reikninga bankanna og þær skýrslur sem lagðar voru fyrir það og hafði heldur enga burði til að fylgja sínum litlu athugasemdum eftir.

Seðlabankinn var eini aðilinn, sem varðaði við ástandinu, en gerði það ekki á nógu formlegan hátt og vegna haturs Ingibjargar Sólrúnar á Davíð Oddsyni var ekki mark tekið á ábendingum hans, að bankinn hefði ekki lagaheimildir til að grípa inn í málin.  Í öðrum efnum gerði bankinn mistök og sýndi vanrækslu með aðgerðum í sumum efnum og aðgerðarleysi í öðrum.

Forsetinn mærði og dásamaði glæpaklíkurnar og dró upp þá mynd af þeim, að þar færu einstakir snillingar og öll gagnrýni á þá væri runnin undan rótum öfundarmanna og óvina mestu viðskiptasnillinga veraldar.

Þjóðin fékk að lokum sinn skammt, með því að hafa dansað hrunadansinn í takt við undirspil forsetans og glæpamannanna, enda siðferðisvitund okkar sem þjóðar ekki merkileg.

Niðurstaðan er því sú, að allir eru sekir, en misjafnlega mikið þó.

Seðlabanki braut eigin reglur

Hvernig verður umræðan, áður en búið verður að lesa skýrsluna?

Skýrsla Rannsóknarnefndar Alþingis mun verða birt klukkan hálf ellefu í dag og Alþingi mun síðan taka skýrsluna til umræðu eftir hádegið, án þess að nokkur einasti þingmaður verði búinn að lesa annað en lokaorð skýrslunnar.

Eins mun fara af stað kröftug umræða út um allt þjóðfélagið án þess að nokkur hafi í raun grunndvöll til að byggja skoðanir sínar á, því það mun taka marga daga að fara í gegnum skýrsluna af einhverju viti og brjóta efni hennar til mergjar.

Flestir munu þurfa að byggja skoðun sína á skýrslunni eftir umfjöllun fjölmiðlanna um hana, en þeir hafa hins vegar flestir sýnt að þeir eru langt í frá hlutlausir, þegar kemur að því að greina mál og útskýra, heldur byggast skoðanir þeirra og framsetning aðallega á pólitískum skoðunum og eigendatengslum.

Á meðan hismið verður skilið frá höfrunum, verður a.m.k. fjörug umræða um Davíð Oddsson.

Skýrslan handan við hornið

Hvað ætti að valda óróa?

Ragna Árnadóttir, dómsmálaráðherra, hvetur fólk til að halda ró sinni og stillingu við útkomu skýrslu Rannsóknarnefndar Alþingis, en ekkert kemur fram um, hvað ætti að valda einhverri sérstakri ólgu, umfram það, sem verið hefur í samfélaginu vegna bankahrunsins og afleiðinga þess.

Stöðugt hafa verið að síast út fréttir af framferði eigenda bankanna og lánveitingum þeirra til sjálfra sín, sem voru svo geðveikislegar og lítið í ætt við viðskiptavit, að fólk hefur orðið agndofa vegna þeirrar siðblindu þessarar manna sem afhjúpast betur og betur.

Þó fólk sé ekki orðið ónæmt fyrir þessum fréttum, er engin ástæða til að almenningur hafi ekki meiri stjórn á sjálfum sér en svo, að hann fari að æða út á götur og torg með skrílslæti og uppþot, þó út komi skýrsla, sem setur þessar gjörðir allar í samhengi og hverjir séu ábyrgari en aðrir fyrir því hvernig fór.

Aðeins brot almennings hefur það hugarfar, sem þarf til að fremja glæpi eins og þá sem skýrslan mun vafalaust afhjúpa og því ætti að vera lítil hætta á, að fólk flykkist út á götur til að aflífa sökudólgana.

 

Fólk haldi ró sinni